عسل یک شربت غلیظ و شیرین است که توسط زنبورهای عسل به وجود می‌آید و حاوی ترکیبات گیاهی سالم بسیاری است. این ماده غذایی شیرین در کنار طعم بی‌نظیری که دارد، می‌تواند برای درمان برخی از بیماری‌ها نیز موثر باشد. در حالی که ادعاهای مختلفی در مورد کاربردهای دارویی عسل وجود دارد، واضح‌ترین استفاده از آن برای حساسیت و درمان سرفه و گلو درد می‌باشد. از این رو خوردن عسل خام همواره پیشنهاد می‌شود.
با این حال، این بحث وجود دارد که کدام نوع عسل – عسل خام یا عسل معمولی- سالم‌تر و بهتر است؟ برخی معتقدند خوردن عسل خام برای سلامتی مفیدتر است، در حالی که برخی دیگر ادعا می‌کنند هیچ تفاوتی میان خوردن عسل خام و خوردن عسل معمولی وجود ندارد. برای درک بهتر تفاوت‌های این دو نوع عسل با ما همراه باشید.
عسل خام چیست؟
عسل خام به عنوان بهترین عسل و عسلی که در کندوی زنبور یافت می‌شود، شناخته شده است. عسل خام مستقیما از کندو استخراج می‌شود، سپس روی پارچه نایلونی یا توری قرار داده می‌شود تا ناخالصی‌هایی مانند موم و زنبورهای مرده از آن جدا شوند. پس از آن، عسل خام حاصل، درون بطری ها ریخته و آماده استفاده می‌شود. این در حالی است که تولید عسل معمولی قبل از قرار گرفتن درون بطری، شامل چندین مرحله مانند تصفیه و پاستوریزاسیون (pasteurization) می‌باشد. پاستوریزاسیون فرآیندی است که با استفاده از گرمای زیاد، مخمر موجود در عسل از بین می‌رود و این کار باعث می‌شود عمر مفید عسل معمولی بیشتر و در نتیجه زمان مجاز برای خوردن عسل خریداری شده بیشتر شود.
تفاوت‌های اصلی میان عسل خام و عسل معمولی
فرآیند تولید عسل خام با عسل معمولی کاملا متفاوت است و این مسئله باعث ایجاد تفاوت‌های بسیاری میان این دو نوع اصل شده است. در ادامه برخی از این تفاوت‌ها را بررسی می‌کنیم:
- عسل خام حاوی مواد مغذی بیشتری است. عسل خام دارای ترکیبات گیاهی است که به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و برخی سرطان‌ها را کاهش می‌دهند. از این رو با خوردن عسل خام می‌توان از ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها پیشگیری کرد.
- عسل معمولی فاقد گرده می‌باشد. زنبورها برای جمع آوری گرده از یک گل به گل‌های دیگر سفر می‌کنند. زنبور عسل حاوی ویتامین، اسید آمینه و آنتی اکسیدان است. از این رو خوردن عسل معمولی در پیشگیری از بیماری‌های قلبی و کبد جلوگیری می کند. متاسفانه روش‌های پردازش مانند تصفیه حرارتی می‌توانند گرده زنبور را حذف کنند. به همین دلیل خوردن عسل خام بیشتر از خوردن عسل معمولی توصیه می شود، البته خوردن عسل معمولی برای افرادی که به گرده عسل حساسیت دارند، بهتر است.
- عسل‌های معمولی ممکن است حاوی شکر یا شیرین کننده‌های مخفی باشند. از آنجا که عسل بسیار محبوب است و متقاضی بسیاری دارد، تحقق این تقاضای زیاد فقط از تامین کننده‌های محلی دشوار است. به همین دلیل احتمال آلوده شدن عسل خالص به قند یا شیرین کننده‌های دیگر وجود دارد.
خطرات خوردن عسل خام
عسل خام می‌تواند حاوی نوعی باکتری باشد که برای نوزادان و کودکان زیر یک سال مضر است. این نوع باکتری می‌تواند باعث مسمومیت با بوتولیسم (botulism) شود. مسمومیت با بوتولیسم در بزرگسالان سالم و کودکان بزرگتر بسیار نادر است، زیرا با افزایش سن، روده به اندازه کافی توسعه می‌یابد تا جلوی رشد این باکتری را بگیرد.
خطر عسل خام در بارداری
تمام توصیه‌هایی که در مورد خوردن یا نخوردن برخی از غذاها برای خانم‌های باردار وجود دارد، ممکن است اندکی گیج کننده باشد. به خصوص اگر برای اولین بار دوران بارداری را پشت سر گذاشته باشند. همچنین با توجه به موارد مطرح شده در بخش قبل در مورد مسمومیت نوزادان و کودکان با عسل، احتمالا برای بسیاری از خانم‌های باردار این سوال پیش می‌آید که آیا خوردن عسل در بارداری خطرناک است یا خیر؟
خبر خوبی که در این مورد وجود دارد این است که خوردن عسل در بارداری کاملا بی‌خطر است. طبق تحقیقات انجام شده در این زمینه، عسل در لیست غذاهای مضر برای بارداری قرار نمی گیرد. از این رو هیچ مانعی برای خوردن عسل در بارداری وجود ندارد.
نحوه مصرف عسل خام
همانطور که گفته شد، خوردن عسل خام فواید بسیاری در پیشگیری و درمان بیماری‌ها دارد. در این بخش به برخی از این فواید و نحوه مصرف عسل خام به منظور درمان بیماری می‌پردازیم.
خوردن عسل برای درمان سرفه یا گلو درد
- می‌توانید با یک قاشق غذا خوری عسل، سرفه و گلو درد خود را کاهش دهید. ساده‌ترین روش مصرف عسل این است که یک قاشق غذاخوری عسل را مستقیما از شیشه بخورید. به همین سادگی!
- عسل را به نوشیدنی گرم اضافه کنید. برای تسکین گلو درد یا سرفه با عسل، اضافه کردن آن به نوشیدنی گرم ایده خوبی است. با اضافه کردن یک قاشق چای خوری عسل به یک فنجان آب گرم، می توانید گلو درد را تسکین و سیستم ایمنی بدن خود را تقویت کنید.
- با شروع علائم، عسل مصرف کنید. این کار باعث می‌شود از تشدید علائم جلوگیری شود. به یاد داشته باشید، مصرف عسل می‌تواند به شما در مقابله با علائم بیماری کمک کند، اما همیشه همه علائم را با هم از بین نمی‌برد.
برای پیشگیری از ابتلا به حساسیت عسل بخورید
- طبق تحقیقات، عسل خام به درمان یا پیشگیری از حساسیت کمک می‌کند. گرده موجود در عسل خام سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند و علائم حساسیت را تسکین می‌بخشد.
- هر روز مقدار کمی عسل بخورید. برای مقاومت در برابر آلودگی‌های موجود در اطرافتان، کافی است روزانه یک قاشق چای خوری عسل میل نمایید. این کار به بدن شما کمک می‌کند که در برابر آلودگی‌های موجود در هوا مقاومت نماید.
عسل خام و عسل معمولی به طور متفاوتی پردازش می‌شوند. عسل خام در مقایسه با عسل معمولی دارای مواد مغذی و آنتی اکسیدان بیشتری است، در نتیجه خوردن عسل خام نه تنها خطری ندارد، بلکه برای پیشگیری و درمان برخی بیماری‌ها مفید است. بنابراین با کمک گرفتن از مواردی که در مورد نحوه مصرف عسل خام مطرح شد، می‌توانید از برخی بیماری‌های رایج جلوگیری نمایید.
